GIÁO DỤC SỨC KHỎE VỀ BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI

I. MỤC TIÊU:

- Định nghĩa bệnh viêm quanh khớp vai.

- Các nguyên nhân thường gặp và cách phòng ngừa của bệnh viêm quanh khớp vai.

- Các phương pháp YHCT - VLTL điều trị bệnh viêm quanh khớp vai.

- Hướng dẫn bệnh nhân các bài tập VLTL - PHCN bệnh viêm quanh khớp vai tại nhà.

II. ĐỊNH NGHĨA BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI:

Viêm quanh khớp vai (Periarthritis humeroscapularis) là thuật ngữ dùng chung cho các bệnh lý viêm các cấu trúc phần mềm quanh khớp vai: gân, túi thanh dịch, bao khớp; không bao gồm các bệnh lý có tổn thương đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch như viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm khớp dạng thấp…

Theo Welfling (1981) có bốn thể lâm sàng của viêm quanh khớp vai:

- Đau vai đơn thuần thường do bệnh lý gân.

- Đau vai cấp do lắng đọng vi tinh thể.

- Giả liệt khớp vai do đứt các gân của bó dài gân nhị đầu hoặc đứt các gân mũ cơ quay khiến cơ delta không hoạt động được.

- Cứng khớp vai do viêm dính bao hoạt dịch, co thắt bao khớp, bao khớp dày, dẫn đến giảm vận động khớp ổ chảo - xương cánh tay.

III. CÁC NGUYÊN NHÂN THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI:

1. Các nguyên nhân thường gặp:

- Thoái hóa gân do tuổi tác: Bệnh thường xảy ra ở người trên 50 tuổi.

- Nghề nghiệp lao động nặng có các chấn thương cơ học lặp đi lặp lại, gây tổn thương các gân cơ quanh khớp vai như gân cơ trên gai, cơ nhị đầu cánh tay.

- Tập thể thao quá sức, chơi một số môn thể thao đòi hỏi phải nhấc tay lên quá vai như chơi cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng chuyền.

- Chấn thương vùng vai do ngã, trượt, tai nạn ô tô, xe máy.

- Một số bệnh lý khác (tim mạch, hô hấp, tiểu đường, ung thư, thần kinh, lạm dụng thuốc)

2. Cách phòng ngừa viêm quanh khớp vai:

- Tránh lao động quá mức, tránh các động tác dạng quá mức hay nâng tay lên cao quá vai.

- Tránh các chấn thương ở vùng khớp vai.

- Phát hiện và điều trị sớm các trường hợp đau vai đơn thuần và đau vai cấp.

IV. CÁC PHƯƠNG PHÁP YHCT - VLTL ĐIỀU TRỊ VIÊM QUANH KHỚP VAI

Tùy từng trường hợp, mức độ bệnh chúng ta có thể lựa chọn một hoặc nhiều phương pháp sau để điều trị bệnh nhân viêm quanh khớp vai:

- Châm cứu.

- Điện xung.

- Siêu âm.

- Từ trường.

- Sóng ngắn.

- Xoa bóp bấm huyệt.

- Tập vật lý trị liệu.

V. HƯỚNG DẪN BỆNH NHÂN CÁC BÀI TẬP VLTL - PHCN ĐIỀU TRỊ VIÊM QUANH KHỚP VAI TẠI NHÀ.





         Tóm lại, các bài tập vật lý trị liệu khớp vai trên đây có thể thực hiện 5 lần cho mỗi bài, 3 lần trong ngày nếu bạn thấy thuận tiện cho đến khi các triệu chứng đau đớn thuyên giảm và chức năng khớp vai đã hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu tình trạng đau khớp vai không thuyên giảm hoặc xuất hiện cơn đau mới khởi phát thì cần thăm khám sớm theo chuyên khoa để được can thiệp đúng cách.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh cơ xương khớp của Bộ y tế.

2. Trần Ngọc Ân; “Viêm quanh khớp vai”; Bệnh thấp khớp, Nhà xuất bản Y học

2002; trang 364- 374.

{C}{C}{C}{C}{C}{C}{C}{C}1.  {C}{C}{C}{C}{C}{C}{C}{C}Các động tác tập vật lý trị liệu bệnh viêm quanh khớp vai BV 115.

https://benhvien115.com.vn/kien-thuc-y-khoa-/18-dong-tac-tap-vat-ly-tri-lieu-khop-vai-/20180926011416349.

4. Hướng dẫn tập vật lý trị liệu viêm quanh khớp vai tại nhà BV đa khoa Tâm Anh.

5. De Winter. AF, Jans MP, Scholten .RJ, Deville. W, van Schaardenburg. D,

Bouter .LM; “Diagnostic classification of shoulder disorders: interobserver

agreement and determinants of disagreement”; Ann Rheum Dis, 1999 ; p58 : 272-7.

6. Ebenbichler . GR, Erdogmus.CB, Resch. KL, et coll; “Ultrasound therapy for

calcific tendinitis of the shoulder”; N Eng J Med 340(20), 1999; p1533.

7. Hurt .G, Baker .CL Jr; “Calcific tendinitis of the shoulder”; Orthop Clin North

Am. 2003;34(4); p567–75.

8. Jess D Salinas Jr, Jerrold N Rosenberg; “Corticosteroid Injections of Joints

and Soft Tissues”; Emedicine Specialities-Physical Medicine and

Rehabilitation, 2009.

T2G Khoa YHCT-VLTL

Bệnh viện quận Tân Phú