Vị trí đau của Hội chứng De Quervain.
1. Nguyên nhân:
Vùng cổ tay có hai gân quan trọng để thực hiện động tác duỗi và dạng ngón cái được chi phối bởi gân dạng dài và duỗi ngắn ngón cái. Hai gân này được bao bọc trong bao hoạt dịch, những động tác lặp đi lặp lại gây ra ma sát tăng lên, lâu dài dịch bôi trơn sẽ ít đi, dịch viêm sẽ tăng lên, gây hiện tượng sưng nóng đỏ đau ngay tại vị trí này.
Giai đoạn muộn, bao gân sẽ bị xơ cứng, dày lên, gây cản trở hoạt động của gân. Có thể ảnh hưởng lên một nhánh của thần kinh quay gây cảm giác tê bì.
2. Triệu chứng lâm sàng thường gặp:
- Đau và sưng ở cổ tay gần gốc ngón tay cái.
- Khó cử động gốc ngón tay cái và cổ tay khi cầm nắm.
- Đau có thể lan rộng ra ngón tay cái, lan lên cẳng tay, đau tăng khi cử động ngón cái, cầm nắm, véo.
- Ấn vào điểm gốc ngón cái (vị trí mỏm trâm quay), BN thường có cảm giác đau chói
- Test Finkelstein: gấp ngón cái và khép về phía 5 ngón tay, 4 ngón tay còn lại nắm chặt ngón tay cái. Khi BN cố gắng gấp cổ tay về phía xương trụ sẽ gây đau dữ dội ở vị trí viêm bao gân ( nghiệm pháp dương tính)
Test Finkelstein
3. Điều trị:
3.1 Điều trị không dùng thuốc: giảm hoặc ngừng vận động cổ tay và ngón cái, dùng băng nẹp cổ tay và ngón cái ở vị trí ngón cái dạng 45 độ so với trục xương quay và gấp 10 độ, chườm lạnh.
3.2 Các phương pháp vật lý trị liệu như: siêu âm, nhúng sáp Parafin, Laser, có hiệu quả giúp làm giảm hiện tượng viêm ở bao gân.
- Siêu âm: thường dùng siêu âm tần số 1MHz hoặc 3 MHz với tác dụng chính là sóng cơ học, tăng nhiệt và sinh học. Có thể siêu âm trực tiếp, qua nước, hoặc siêu âm dẫn thuốc. Tác dụng: giảm đau cục bộ, giảm viêm mạn tính.
- Nhúng sáp Parafin: parafin có khả năng giữ nhiệt, dùng để đắp lên vùng cơ thể, gây tác dụng tăng nhiệt mô do tuyền nhiệt trực tiếp.Tác dụng: giảm đau, giãn cơ, giãn mạch ngoại vi, tăng tuần hoàn cục bộ.
3.3 Điều trị dùng thuốc: có thể sử dụng thuốc kháng viêm NSAIDs dạng uống hoặc Diclofenac dạng bôi, hoặc tiêm corticoid
3.4 Điều trị phẫu thuật: khi điều trị bảo tồn thất bại, sau PT cần tập các bài tập chủ động để tăng dần biên độ và sức mạnh của các cơ.
Figure 1: Nhúng Sáp Parafin
Figure 2: Siêu âm
Figure 3 Nẹp cổ tay
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bệnh học cơ xương khớp nội khoa – Nhà xuất bản giáo dục
2. Nguyễn Xuân Nghiên, Cao Minh Châu, Trần Văn Chương, Vũ Thị Bích Hạnh (2010), “Vật lý trị liệu Phục hồi chức năng, Nhà xuất bản Y học.
3. Ferri,Fred. Ferri’s Netter Patient Advisor. Philadelphia, PA: Saunders / Elsevier, 2012
T2G Khoa YHCT-VLTL
Bệnh viện quận Tân Phú