1. Thalassemia là gì?
Thalassemia (bệnh tan máu bẩm sinh) là một căn bệnh di truyền, khiến cơ thể không tạo đủ huyết sắc tố (hemoglobin) - chất giúp hồng cầu mang oxy. Hồng cầu bị vỡ sớm, gây thiếu máu mãn tính.
Người mang gene có thể không biết mình đang mang bệnh
- Người mang gene bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt.
- Nếu hai người cùng mang gene kết hôn, con sinh ra có 25% khả năng mắc bệnh thể nặng.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh Thalassemia
- Da xanh xao, mệt mỏi kéo dài.
- Trẻ chậm lớn, biếng ăn.
- Trán dô, gò má cao do xương biến dạng.
- Lách, gan to.
- Thiếu máu nặng, phải truyền máu định kỳ
- Chi phí điều trị rất cao: Bệnh nhân cần truyền máu suốt đời và dùng thuốc thải sắt. Mỗi năm có thể tốn 400 - 500 triệu đồng.
- Biến chứng nặng nề: Gây suy tim, suy gan, loãng xương, nhiễm trùng.
- Ảnh hưởng tâm lý - xã hội: Người bệnh thường mặc cảm, khó có cuộc sống bình thường.


4. Bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa!
Cách phòng bệnh đơn giản nhưng rất hiệu quả:
- Khám tiền hôn nhân: Cặp đôi nên xét nghiệm xem có mang gene bệnh không.
- Tư vấn di truyền: Nếu cả hai cùng mang gene, sẽ được tư vấn để tránh sinh con bị bệnh nặng.
- Sàng lọc trước sinh: Khi mang thai, nên làm các xét nghiệm để phát hiện sớm bệnh cho thai nhi.
5. Việt Nam có bao nhiêu người mắc bệnh?
- Khoảng 13 triệu người Việt mang gene Thalassemia.
- Mỗi năm có 2.000 trẻ sinh ra bị bệnh thể nặng, cần điều trị suốt đời.
6. Thông điệp nhân Ngày Thalassemia Thế giới (8/5)
- Hãy kiểm tra trước khi kết hôn để bảo vệ tương lai cho con.
- Đừng để Thalassemia âm thầm tàn phá cuộc sống của bạn và gia đình.
- Cùng chung tay phòng ngừa bệnh, bảo vệ nòi giống dân tộc.
Địa chỉ tư vấn - khám sàng lọc gene bệnh Thalassemia
- Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương (Hà Nội)
- Bệnh viện Truyền máu Huyết học TP.HCM
- Các trung tâm di truyền y học, bệnh viện lớn trên cả nước.
Tài liệu tham khảo:
• Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương. Tài liệu tuyên truyền về Thalassemia. http://www.nihbt.org.vn
• WHO. Thalassaemia. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/thalassaemia
• Bộ Y tế Việt Nam. Quyết định số 531/QĐ-BYT năm 2017 về “Hướng dẫn sàng lọc và chẩn đoán trước sinh, sơ sinh”.
Khoa Khám bệnh/ Bệnh viện quận Tân Phú